Het Grote Raam

In 2018 vierden we een jaar lang feest vanwege de vijfhonderdste verjaardag van de Grote Kerk. Een jaar vol optredens, tentoonstellingen en evenementen met meer dan 320.000 bezoekers. Hoogtepunten toen: de terugkeer van het immense Laurentius-altaarstuk van Maarten van Heemskerck uit Zweden en de Klim naar de Hemel, waarbij bezoekers de kerk konden beklimmen. Een ander idee, dat toen niet is uitgevoerd, was om het grootste raam van Europa een nieuw-glas-in lood raam te geven dat ontworpen zou moeten worden door een bekend kunstenaar. Dit idee werd in 2019 weer opgepakt.

2023
Op 8 oktober 2023 is het raam onthuld, het jaar dat Alkmaar 450 jaar bevrijd is van de Spanjaarden. De apotheose van een bijzonder jaar Alkmaar Ontzet wordt zo afgesloten in de Grote Kerk met een geweldig spektakel.

Het licht van de vrijheid
Het thema Ontzet geeft veel ruimte om uiting te geven aan de gebeurtenis in 1573 met kernbegrippen als moed, trots en vrijheid. Om die eigenschappen gaat het voor de Alkmaarders bij het jaarlijkse ontzet. Vrijheid is de belangrijkste, want daarom werd opgestaan tegen de Spaanse overheersing. Een glaskunstwerk in het zuidelijke transeptraam van de Grote Kerk wordt bepaald door het overvloedig invallende (zon)licht: Het licht van de vrijheid.

Waarom een nieuw kunstwerk toevoegen? Die vraag is de afgelopen eeuwen niet vaak gesteld, Alkmaarders wisten het antwoord namelijk al: wanneer je trots bent op je kerk en je stad, dan laat je dat zien met nieuwe kunst, zoals de enorme gewelfschildering Het Laatste Oordeel, de beschildering van het grote Laurentiusaltaar (helaas in Zweden) of het Opus Magnum van de Meester van Alkmaar (honderd jaar geleden verkocht aan het Rijksmuseum).

Waarom een nieuw kunstwerk?
Gelukkig heeft de kerk genoeg pronkstukken over, zoals het Hagerbeer-Schnitgerorgel met luiken van Caesar van Everdingen en het van Covelensorgel uit 1511, het oudste bespeelbare orgel van Nederland. Daaruit blijkt het streven om steeds opnieuw een meesterwerk toe te voegen aan de kunstschatten van kerk en stad. Alkmaarders zijn trots op hun Grote Kerk, die zij de huiskamer van de stad noemen.

Het nieuwe kunstwerk is van en voor de bewoners van stad en regio en vormt een extra publiekstrekker voor de 85.000 bezoekers die de kerk jaarlijks komen bewonderen.

Blijvende aandacht
De plaatsing van het raam in 2023 maakt onderdeel uit van het jubileum 450 jaar Alkmaars Ontzet, dat wordt georganiseerd door 8 October Vereniging Alkmaars Ontzet. Stichting Het Grote Raam wil daar graag aan bijdragen met een programma rond Het licht van de vrijheid met bijeenkomsten waarin een relatie wordt gelegd met vieringen in dat jaar die betrekking hebben op vrijheid, zoals 4 en 5 mei en 8 oktober. Het thema is ook de basis voor de zomerprogrammering van de Grote Kerk voor de voorjaars- en zomertentoonstelling en in het Stedelijk Museum. Het belangrijkste moment dat jaar is de onthulling van het raam met een PR-offensief en een viering die de inwoners van stad en regio bij zal blijven.

Ook na de plaatsing staat het raam centraal bij vieringen in de kerk rond o.a. 4 en 5 mei en 8 oktober, die daar jaarlijks worden gehouden. Door de aandacht van bezoekers te richten op het raam met Het Licht van de Vrijheid en bij het maken van rede of voordracht. Daarnaast wordt het raam onderdeel van de collectie van de kerk en opgenomen in rondleidingen, publicaties voor bezoekers en schoolprogramma’s die al plaatsvinden in de kerk. Voor scholen wordt rond het raam een educatief programma opgesteld.

Lees alles over het grote raam.