De Grote Kerk voelt als mijn eerste liefde
Voorzitter Stichting Behoud en ‘De Monumentenman’ aan het woord
Alkmaars grootste monument vraagt om onderhoud en restauratie. Sinds 6 oktober 1999 is Stichting Behoud Grote Kerk eigenaar van de kerk en verantwoordelijk voor alles wat erbij komt kijken om het imposante gebouw, een rijksmonument, in goede staat te houden. Voorzitter van Stichting Behoud Grote Kerk Eddo Carels vertelt samen met Monumentenman Anne Pauptit over hun werk.
“Mijn hart ligt bij erfgoed”, vertelt Eddo, die in het dagelijks leven architect is. “Erfgoed verdient goede zorg. Denk aan noodzakelijk onderhoud aan het schilder- en metselwerk en het interieur. Als het echt nodig is, gaan we restaureren.”
Eerste liefde
Het bestuur van Stichting Behoud Grote Kerk bestaat uit zeven personen. “Ieder heeft z’n eigen specialisme en samen vormen we een groep professionele vrijwilligers”, vertelt Eddo enthousiast. “We laten ons adviseren door Anne Pauptit, ook wel bekend als De Monumentenman.” Anne: “Ik ben een eenpitter, gespecialiseerd in restauratie en onderhoud van monumenten, en vind het bijzonder dat ik mag bijdragen aan zo’n groot rijksmonument. Mijn band met de Grote Kerk is innig en gaat terug naar 1991, toen ik hier voor mijn vorige werkgever begon als assistent restauratie. De Grote Kerk voelt als mijn eerste liefde.”
Monumentenwacht
Monumentenwacht Noord-Holland is de organisatie die de staat van erfgoed in kaart brengt. “De inspecteurs van Monumentenwacht zijn heel scherp op constructies en gaan bij ons het dak op”, legt Anne uit. “Zij noteren prioriteiten van onderhoud maar de keuzes worden gemaakt door de eigenaar van het gebouw. Ik help de Stichting Behoud bij die keuzes en samen onderzoeken we hoe we efficiënt met onze middelen kunnen omgaan.” Eddo vult aan: “Aan de hand van de rapporten van Monumentenwacht en de adviezen van Anne stellen we een zesjarenplan op dat past bij onze visie op restaureren. Ook bij stormschade of andere acute issues kunnen we op Monumentenwacht en Anne rekenen.”
Onderhoud en restauraties
“De restauratie van de zuidgevel van het transept die nu in uitvoering is, is onderdeel van het meerjaren onderhoudsplan”, vertelt Eddo. “Daarnaast restaureren we het ‘8 oktoberbord’ de komende periode. Dat vindt plaats in de kerk zodat bezoekers kunnen meekijken. Op het acht meter lange bord staat het jaartal 1573 en de tekst ‘Op 8 oktober schijnt in Alkmaar het licht’. Het heeft onder het venster in de zuidgevel gehangen als een soort van bijschrift van het raam van de vrijheid, dat helaas verloren is gegaan en waarvan in oktober een nieuw exemplaar wordt geplaatst door Stichting Het Grote Raam in opdracht van ons. Verder willen we snel aan de slag met het toegangshek en de westgevel: een groot project met veel onderhoud en restauratiewerkzaamheden.”
Van gewelfschotel tot goot
“De restauraties van de gevel, consistorie en gewelfschotels vallen op en krijgen veel aandacht”, vertelt Anne. “Maar we doen ook heel veel onzichtbaar werk.” Eddo gaat verder: “De Grote Kerk heeft bijvoorbeeld meer dan vijfhonderd meter goot. Het is misschien niet spraakmakend of charmant, maar het onderhoud van gevels en daken is fundamenteel voor het behoud. En daar is geld voor nodig. Via subsidies van gemeente Alkmaar, provincie en Rijk, fondsen en Stichting Vrienden van de Grote Kerk met hun enorme Alkmaarse achterban, zamelen we geld in voor het broodnodige onderhoud en restauratiewerk.”
De Grote Kerk als evenementenlocatie
Een andere bron van inkomsten is de verhuur van de Grote Kerk aan onze partner Taqa Theater de Vest . “De kerk is een prachtige evenementenlocatie en helemaal geschikt gemaakt voor allerlei soorten evenementen”, vertelt Eddo. “Alle faciliteiten zijn er en daarmee zijn we een voorbeeld voor kerken in de buurt. Ik vind het ongelofelijk mooi dat we het behoud van de Grote Kerk kunnen combineren met cultuur; dat er muziek klinkt, kunst tentoon wordt gesteld en theaterstukken worden opgevoerd. Op andere momenten zijn er lezingen, trouwerijen en netwerkborrels. Het kan hier allemaal.”
Trots
“Ik ben er trots op dat ik me met andere vrijwilligers in mag zetten voor de Grote Kerk”, zegt Eddo. “Samen zorgen we ervoor dat het blijft en dat mensen hier veelal gratis naar binnen mogen. Dat mensen het kunnen zien en beleven, maakt dat ze er waarde aan hechten. Daarom vind ik de term die we gebruiken voor de kerk ‘de huiskamer van Alkmaar’ ook zo mooi. Het is logisch dat mensen hier welkom zijn en dat de verwarming brandt.”